Giáo hoàng Francis trải lòng trong hồi ký “Hy vọng”: Tuổi thơ, bóng đá, lời hứa từ bỏ truyền hình và nỗi đau chiến tranh
Trong cuốn tự truyện Hy vọng, Giáo hoàng Francis không chỉ kể lại hành trình trở thành người đứng đầu Giáo hội Công giáo, mà còn mở lòng về thời thơ ấu đầy ấm áp, những giây phút băn khoăn tuổi trẻ, tình yêu với bóng đá và cả lý do ông quyết định không xem truyền hình suốt hơn 30 năm qua.
Cuốn sách được nhà văn Carlo Musso chấp bút, đã phát hành tại 80 quốc gia vào tháng 1/2025 và chính thức ra mắt độc giả Việt Nam trong tháng 3 cùng năm. Ban đầu, Giáo hoàng dự định chỉ công bố cuốn hồi ký sau khi ông qua đời. Nhưng sau đó, ông quyết định xuất bản sớm hơn để đánh dấu Năm Thánh 2025 – một năm đặc biệt trong đời sống Công giáo, và cũng để chia sẻ những thông điệp nhân văn với thế giới hiện tại.
Tuổi thơ giản dị và đức tin được gieo từ những điều gần gũi
Giáo hoàng Francis – tên thật là Jorge Mario Bergoglio – sinh năm 1936 tại Buenos Aires (Argentina), là con trai cả trong gia đình có năm anh em. Dù sống trong điều kiện không mấy dư dả, tuổi thơ của ông lại tràn đầy tình yêu thương và sự nuôi dưỡng đức tin một cách tự nhiên: từ bữa cơm gia đình, trò chuyện hàng ngày, cho đến những buổi cầu nguyện đơn sơ.
Ông chia sẻ: “Tôi học cách tin như học một ngôn ngữ – không ép buộc, không sách vở khô khan, mà là qua sự gần gũi và yêu thương trong gia đình. Đức tin được truyền dạy bằng phương ngữ – ngôn ngữ của trái tim và ký ức”. Chính từ sự mộc mạc đó, ông hình thành mối gắn kết sâu sắc với “đức tin bình dân” – thứ đức tin gần gũi, chân thành, gắn liền với đời sống thường nhật.
Những rung động đầu đời và cuộc đối thoại không hồi kết với mẹ
Trong hồi ký, vị Giáo hoàng 88 tuổi cũng không ngại kể lại những rung cảm đầu tiên trong đời – những mối tình chớm nở trước khi quyết định đi tu. Ông thừa nhận từng xao lòng vì một cô gái, nhưng rồi lựa chọn dấn thân theo con đường thiêng liêng, dù phải đối mặt với sự phản đối mạnh mẽ từ mẹ.
“Đó không phải là cãi nhau, mà là một cuộc đối thoại rất căng thẳng. Mẹ tôi không đồng ý và thậm chí còn không đến dự ngày tôi chính thức trở thành chủng sinh”, ông hồi tưởng.
Đam mê bóng đá và lời thề từ bỏ truyền hình
Một điểm thú vị là tình yêu bóng đá của Giáo hoàng. Từ nhỏ, ông đã là cổ động viên trung thành của San Lorenzo – đội bóng của người lao động ở Buenos Aires. Dù không còn xem truyền hình từ năm 1990, ông vẫn luôn dõi theo các trận đấu thông qua những bản tin do đội cận vệ Thụy Sĩ để sẵn trên bàn làm việc mỗi tuần.
“Tôi vẫn thấy những trận đấu hay nhất là ở góc phố, nơi bóng đá thực sự thuộc về người dân”, ông viết.
Còn lý do ông không xem truyền hình? Tối 15/7/1990, khi đang xem TV cùng cộng đồng dòng Tên, ông bắt gặp một cảnh tượng khiến ông cảm thấy như bị “đánh thức”. Tối đó, ông lập lời thề với Đức Mẹ Carmen sẽ không bao giờ xem truyền hình nữa – và từ đó, chỉ phá lệ đúng hai lần: sự kiện khủng bố 11/9 và vụ tai nạn máy bay tại Buenos Aires năm 1999.
Những mối quan tâm toàn cầu và câu chuyện ám sát hụt
Cuốn sách không chỉ dừng lại ở chuyện đời cá nhân, mà còn là nơi Giáo hoàng Francis thể hiện những suy nghĩ sâu sắc về các vấn đề toàn cầu: di cư, biến đổi khí hậu, sự lan rộng của chiến tranh và khủng hoảng lòng trắc ẩn.
Ông phản đối kịch liệt việc chạy đua vũ trang và nhấn mạnh rằng: “Lấy ác báo ác chỉ tạo ra một vòng xoáy tăm tối hơn”. Ông đặc biệt lo lắng về nguy cơ chiến tranh thế giới thứ ba, khi người vô tội – đặc biệt là trẻ em – thường là nạn nhân lớn nhất: “Một đứa trẻ mặc áo phông đỏ dễ chết hơn một người lính trong chiến tranh hiện đại”.
Đặc biệt, ông cũng tiết lộ về vụ mưu sát hụt vào năm 2021 tại Iraq. Khi đặt chân đến Baghdad, ông được cảnh báo về một phụ nữ mang chất nổ định tấn công ông tại Mosul. Cảnh sát Iraq đã kịp thời ngăn chặn. Ông viết: “Dù tôi sống sót, tôi vẫn đau lòng. Đó là hậu quả độc hại của chiến tranh”.
Một cuốn sách giản dị mà sâu sắc
Hồi ký Hy vọng không cầu kỳ, không tô vẽ – chỉ là những mảnh ký ức chân thành và cách ông nhìn thế giới bằng ánh mắt yêu thương. Giọng văn mộc mạc, có lúc dí dỏm, khiến người đọc thấy như đang ngồi nghe ông kể chuyện.
Nguyên Tổng Giám mục Hà Nội – Giuse Ngô Quang Kiệt – khi đọc sách đã viết lời tựa với cảm xúc rõ ràng: “Không chỉ giúp ta hiểu rõ hơn về vị đại diện của Chúa, mà còn khơi dậy những tâm tình cao quý. Đây là tác phẩm đồ sộ không phải ở số trang, mà ở chất liệu con người”.
Tổng quan về Giáo hoàng Francis
-
Tên khai sinh: Jorge Mario Bergoglio
-
Sinh năm: 1936 tại Buenos Aires, Argentina
-
Gốc gác: Gia đình di cư từ Italy, có 5 người con
-
Học vấn: Bằng hóa học và triết học
-
Thụ phong linh mục: Năm 1969
-
Trở thành Giáo hoàng: Năm 2013, là Giáo hoàng thứ 266 và là người Mỹ Latin đầu tiên giữ cương vị này
Nếu bạn đang tìm một cuốn sách vừa gần gũi, vừa sâu sắc để hiểu thêm về con người đứng sau chiếc áo trắng Giáo hoàng – thì Hy vọng chính là hành trình chân thật nhất mà bạn nên đọc thử một lần trong đời.